Diccionario
Herramientas
Línea 3: | Línea 3: | ||
{{acep_es | {{acep_es | ||
|loc=catibía | |loc=catibía | ||
− | |cat_gra= s. | + | |cat_gra= s. f. |
|equ=kwãndite | |equ=kwãndite | ||
|fon=kʷãn-di-te | |fon=kʷãn-di-te | ||
Línea 21: | Línea 21: | ||
{{acep_es | {{acep_es | ||
|loc=catibías | |loc=catibías | ||
− | |cat_gra=s. | + | |cat_gra=s. f. pl. |
|equ=kwãdi | |equ=kwãdi | ||
|fon=kʷãn-di | |fon=kʷãn-di | ||
Línea 35: | Línea 35: | ||
{{acep_es | {{acep_es | ||
|loc= harina de catibía | |loc= harina de catibía | ||
− | |cat_gra= s. | + | |cat_gra= s. f. |
|equ=kwãdijõ | |equ=kwãdijõ | ||
|fon=kʷãn-di-hõ | |fon=kʷãn-di-hõ | ||
Línea 45: | Línea 45: | ||
{{acep_es | {{acep_es | ||
|loc= con catibía | |loc= con catibía | ||
− | |cat_gra= | + | |cat_gra= loc. nom. |
|equ=kwãditena | |equ=kwãditena | ||
|fon=kʷãn-di-te-na | |fon=kʷãn-di-te-na | ||
Línea 55: | Línea 55: | ||
{{acep_es | {{acep_es | ||
|loc= con catibía | |loc= con catibía | ||
− | |cat_gra= | + | |cat_gra= loc. nom. |
|equ=kwãdigi | |equ=kwãdigi | ||
|fon=kʷãn-di-gi | |fon=kʷãn-di-gi | ||
Línea 65: | Línea 65: | ||
{{acep_es | {{acep_es | ||
|loc= también con catibía | |loc= también con catibía | ||
− | |cat_gra= | + | |cat_gra= loc. nom. |
|equ=kwãdigita | |equ=kwãdigita | ||
|fon=kʷãn-di-gi-ta | |fon=kʷãn-di-gi-ta | ||
Línea 75: | Línea 75: | ||
{{acep_es | {{acep_es | ||
|loc= juego de la catibía | |loc= juego de la catibía | ||
− | |cat_gra= s. | + | |cat_gra= s. m. |
|equ=¿? | |equ=¿? | ||
|fon=¿? | |fon=¿? |
Revisión de 20:13 18 jun 2014
Diccionario español-salia huo. Instituto Caro y Cuervo.
catibía
- catibía s. f. kwãndite [kʷãndite] var. d. kwãdiote.
- Mamá primero fermentaba la catibia para hacer arepas - ĩda nanaxa ãda kwãdite dueã pameda joxo kelena jiñu arepa kelena kwãdite dueã.
- Cuando la catibia estaba fuerte la pilaba - duitenadi jite kwãdite jã jooda duatena jooda roagã jooda roagana. (María Guacarapare)
- catibías s. f. pl. kwãdi [kʷãndi]
- Para tostar el mañoco pilamos la catibia en un pilón, luego cernimos y calentamos el budare para tostar mañoco - gwãtodora kwãdira rotogo doposana yetodora gotagãra gatagana puliu dudaxadã yetodora dudaxadanara gwãtora gwãtora dudoxodo ãdi dudoxodoãra puliu.
- Pilamos la catibia en un pilón - kwãdira rotogo doposana.
- harina de catibía s. f. kwãdijõ [kʷãndihõ]
- Ejemplo pendiente.
- con catibía loc. nom. kwãditena [kʷãnditena]
- Si no tiene eso, lo puede batir con almidón, con almidón también queda bueno o con catibía - yetoo jiñu ĩxidinadijã depona uladãta depota depona uladanajã jiñu ñeeta ñeeta baya jiñu yejeto kwãditena.
- con catibía loc. nom. kwãdigi [kʷãndigi]
- Ejemplo pendiente.
- también con catibía loc. nom. kwãdigita [kʷãndigita]
- Ejemplo pendiente.
- juego de la catibía s. m. ¿? [¿?]
- Ejemplo pendiente.
Observaciones culturales: Es la masa de la yuca amarga o venenosa que se forma al rallarla. Los antiguos sálibas fermentaban la catibía para hacer arepas, cuando esa catibía estaba fuerte, la pilaban y la amasaban con topocho, aceite y melado. Calentaban el budare, asaban las arepas y las repartían entre todos los familiares.
Observaciones gramaticales: Kwãndite 'catibía', sufija el morfema de clase nominal inanimado -te: parte de un todo, corto y redondo.
Observaciones culturales: Kwãdi 'catibías', todo el pedazo de masa de catibía. Término parecido a kwãdiyu 'saladillo blanco'.
Observaciones culturales: Cierto juego que realizan los sálibas que consiste en ¿?.