Diccionario
Herramientas
Diccionario salia huo-español. Instituto Caro y Cuervo.
kãĩdaga
- kãĩdaga [kãĩndaga] v. (yo) abro var. d. kañadaga.
- Jĩsi kãĩdaga - Yo abro. (Tomás Joropa)
- kañadojoã [kañadohoã] v. le abre var. d. kaĩdojoã.
- Jo'oda baijonadijã bojonodijã aja kañadojoã aja kañadojo - Si ya está bien le abre la boca. (Tomás Joropa)
- Nominalizado
- kãpade [kãmpade] NULO el que abre var. d. kwapade.
- Ejemplo pendiente.
- kãpado [kãmpado] NULO la que abre var. d. kwapado.
- Ejemplo pendiente.
- kãpadodu [kãmpadodu] NULO los, las que abren var. d. kwapadodu.
- Ejemplo pendiente.
- Adjetivado
- kãpadaidi [kãmpadaidi] NULO que abre (él) var. d. kwapadaidi.
- Ejemplo pendiente.
- kãpadaixu [kãmpadaixu] NULO que abre (ella) var. d. kwapadaixu.
- Ejemplo pendiente.
- kãpadaidu [kãmpadaidu] NULO que abren (ellos, ellas) var. d. kwapadaidu.
- Ejemplo pendiente.
- Locuciones
- ajwa kãĩdada [ahʷa kãĩŋdada] loc. verb. (yo) abro la puerta
- Ejemplo pendiente.
- kãĩdaga [kãĩŋdaga] v. (yo) arranco (yuca)
- Jĩsi pikia kãĩdagã - Yo arranco yuca dulce.
- kãĩtaga [kãĩŋtaga] v. (nosotros) arrancamos (yuca)
- Yena ichaje sẽãra kãĩtagã jiñu mulujui uagagara - Arrancamos poquita yuca para el murujui.
- kãĩjaga [kãĩŋhaga] v. (ellos) arrancan (yuca)
- Masodi bejodinara maso bejodinnaraa ochotoediraa jooda kaĩjaga jĩñu palisa - El ocho del mes de marzo arrancan esa palizada.
- Nominalizado
- kaĩpage [kaĩmpage] NULO el que arranca
- Ejemplo pendiente.
- kaĩpago [kaĩmpago] NULO la que arranca
- Jena kaĩpago kaĩxagana jiñu saxagana jiu jiñu xĩgiga ãda gwaixagã jiñu gwaixagana jo'oda jiñu ãdaxana - Arrancaba, raspaba, rallaba y exprimía eso.
- kaĩpagodu [kaĩmpagodu] NULO los, las que arrancan
- Ejemplo pendiente.
Observaciones gramaticales: Kãpade 'el que abre', sufija el morfema discontinuo de clase nominal animado -e: masculino singular. Es probable que el morfema -p- cumpla funciones de cambiar la categoría gramatical.
Observaciones gramaticales: Kãpado 'la que abre', sufija el morfema discontiunuo de clase nominal animado -o: femenino singular.
Observaciones gramaticales: Kãpadodu 'los, las que abren', sufija el morfema discontinuo de clase nominal animado -odu: masculino o femenino neutro.
Observaciones gramaticales: Kãpadaidi 'que abre (masculino)', sufija el morfema adjetivizador -ai- y el morfema de clase nominal animado -di: masculino singular.
Observaciones gramaticales: Kãpadaixu 'que abre (femenino)', sufija el morfema adjetivizador -ai- y el morfema de clase nominal animado -xu: femenino singular.
Observaciones gramaticales: Kãpadaidu 'que abren (masculino o femenino plural)', sufija el morfema adjetivizador -ai- y el morfema de clase nominal animado -du: masculino o femenino neutro.
Observaciones gramaticales: Kaĩpage 'el que arranca', sufija el morfema de clase nominal animado -e: masculino singular.
Observaciones gramaticales: Kaĩpago 'la que arranca', sufija el morfema de clase nominal animado -o: femenino singular.
Observaciones gramaticales: Kaĩpagodu 'los, las que arrancan', sufija el morfema de clase nominal animado -odu: masculino o femenino neutro.