Diccionario salia huo-español. Instituto Caro y Cuervo.
ñõjã

    1. ñõjã   [ɲõhã] s. caña var. d. nõjã, nõjwã, nõfã.
      • Jiño tiñeega pukwea paatuna yeto' tiñeega pukwea ñõjãra yeto' tiñeega pukwea janaara yeto' tiñeega pukwea ayera, patiyara, ĩpara, liñura, yeto tiñeega tarrera yeto' arrera, jujaga'ga'a - Era de todas las clases de plátanos, cañas, ñames, batatas, piñas, ahuyamas, patillas, reñís, cacahuates, ajíes y tabaco para fumar.
      Observaciones culturales: Ñõjã 'caña'. La caña es una caña que se cultiva en los conucos de los sálibas, se siembra cuando la luna está pequeña y se utiliza para preparar muchos alimentos. Los sálibas antiguos tenían grandes cañausales, ellos sembraban varias clases de caña: caña blanca, caña guafa, caña morada, caña rallada y caña lagartija. La caña la muelen en trapiches de madera para hacer varias clases de dulces; melcocha, panela y apilón.
      Observaciones gramaticales: Ñõjã 'caña', sufija el morfema de clase nominal inanimado -ja: alargado.
      Campo semántico "caña": dea ñõjã, gwaduba ñõjã, jula ñõjã, mola ñõjã, ñõjã, õdi ñõjã
    2. nõjwã   [nõhʷã]
       s. caña var. d. ñõjã, nõjã, nõfã.
      • Tiñeega pukwea nõjwãra - Todas las clases de cañas.
    3. ñõjãna   [ɲõhãna] s. con la caña var. d. nõjãna.
      • Ejemplo pendiente.
      Observaciones gramaticales: Ñõjãna 'con la caña' sufija el morfema -na: caso inesivo.
    4. ñõjãta   [ɲõhãta] s. también caña var. d. nõjãta.
      • Ejemplo pendiente.
      Observaciones gramaticales: Ñõjãta 'también caña' sufija el morfema -ta: caso aditivo.
    5. ñõjãjã   [ɲõhãhã] s. es caña var. d. nõjãjã.
      • Ejemplo pendiente.
      Observaciones gramaticales: Ñõjãjã 'es caña' sufija el morfema -jã: actante focalizado que cumple las funciones del verbo "ser".
    6. ñõjwãita   [ɲõhʷãita]
       s. mata de caña var. d. nõjwãita.
      • Ejemplo pendiente.
      Observaciones gramaticales: Ñõjwãita 'mata de arroz' sufija el morfema de clase nominal inanimado -ta: alargado en forma de caña.

  1. Locuciones
    1. õdi ñõjã   [õndi ɲõhã] s. caña de azúcar var. d. õdi nõjã.
      • Ejemplo pendiente.
      Observaciones culturales: Õdi ñõjã 'caña de azúcar' literalmente 'dulce caña'; Õdi 'dulce' y ñõjã 'caña'.
    2. ñõjã pukwaita   [ɲõhã pukʷaita] s. cogollo de caña var. d. nõjã pukwaita.
      • Ejemplo pendiente.
    3. dea ñõjã   [dea ɲõhã] s. caña blanca var. d. dea nõjã.
      • Jõkomega pukwea nõjãjã jiño ãxu dotiga: dea ñõjãra, gwaduba ñõjãrã - Las cañas que nosotros sembramos son de varias clase: caña blanca, caña guafa.
    4. gwaduba ñõjã   [gʷaduba ɲõhã] s. caña guafa var. d. gwaduba nõjã.
      • Jõkomega pukwea nõjãjã jiño ãxu dotiga: dea nojara, gwaduba ñõjãra - Las cañas que nosotros sembramos son de varias clase: caña blanca, caña guafa.
    5. jula ñõjã   [hula ɲõhã] s. caña lagartija var. d. jula nõjã.
      • Jõkomega pukwea nõjãjã jiño ãxu dotiga: dea ñõjãrã, gwaduba ñõjãrã, jula ñõjãra - Las cañas que nosotros sembramos son de varias clase: caña blanca, caña guafa, caña lagartija.
    6. mola ñõjã   [mola ɲõhã] s. caña morada var. d. mola nõjã.
      • Ejemplo pendiente.
      Observaciones culturales: Mola ñõjã 'caña morada'. El zumo del cogollo de caña lo utilizan para las hemorragias.