Diccionario
Herramientas
Diccionario español-salia huo. Instituto Caro y Cuervo.
tejer
-
(yo) tejo v. c. chana [cana]
Conjugador sáliba
El verbo es chana, la raíz verbal es an, su grupo es 1 y la fonotáctica de su raíz es VC.
Nota bene: Este conjugador usa un algoritmo computacional, basado en un paradigma verbal, y no todas sus conjugaciones están testificadas.
Presente /
Pasado1PS chana 2PS kwana 3PSM ana 3PSF xana 1PPL tana 2PPL kwanãdo 3PPL jana Presente /
Pasado negativo1PS chanadia 2PS kwanadia 3PSM anadia 3PSF xanadia 1PPL tanadia 2PPL kwanadiãdo 3PPL janadia Presente /
Pasado continuo1PS chanina 2PS kwanina 3PSM anina 3PSF xanina 1PPL tanina 2PPL kwaninãdo 3PPL janina Presente /
Pasado continuo negativo1PS chaninadia 2PS kwaninadia 3PSM aninadia 3PSF xaninadia 1PPL taninadia 2PPL kwaninadiãdo 3PPL janinadia Presente /
Futuro1PS chanaga 2PS kwanaga 3PSM anaga 3PSF xanaga 1PPL tanaga 2PPL kwanagãdo 3PPL janaga Presente /
Futuro negativo1PS chanadiga 2PS kwanadiga 3PSM anadiga 3PSF xanadiga 1PPL tanadiga 2PPL kwanadigãdo 3PPL janadiga Presente /
Futuro continuo1PS chaninaga 2PS kwaninaga 3PSM aninaga 3PSF xaninaga 1PPL taninaga 2PPL kwaninagãdo 3PPL janinaga Presente /
Futuro continuo negativo1PS chaninadiga 2PS kwaninadiga 3PSM aninadiga 3PSF xaninadiga 1PPL taninadiga 2PPL kwaninadigãdo 3PPL janinadiga Potencial imperfecto 1PS chananao chanaga 2PS kwananao kwanaga 3PSM ananao anaga 3PSF xananao xanaga 1PPL tananao tanaga 2PPL kwananao kwanagãdo 3PPL jananao janaga Nominalizado 3M ane 3F ano 3PLN anodu Nominalizado negativo 3M anedi 3F anodi 3PLN anodudi Nominalizado continuo 3M anine 3F anino 3PLN aninodu Nominalizado continuo caduco focalizado 1PS (M) aninexacha 1PS (F) aninoxacha 2PS (M) aninexaga 2PS (F) aninoxaga 3PS (M) aninexa 3PS (F) aninoxa 1PP (M/F) aninoduxata 2PP (M/F) aninoduxagãdo 3PP (M/F) aninoduxaja Nominalizado continuo focalizado 1PS (M) aninecha 1PS (F) aninocha 2PS (M) aninega 2PS (F) aninoga 3PS (M) aninea 3PS (F) aninoxa 1PP (M/F) aninoduta 2PP (M/F) aninodugãdo 3PP (M/F) aninoduja Nominalizado perfecto focalizado 1PS (M) anejocha 1PS (F) anojocha 2PS (M) anejoga 2PS (F) anojoga 3PS (M) anejoa 3PS (F) anojoxa 1PP (M/F) anodujota 2PP (M/F) anodujogãdo 3PP (M/F) anodujoja - Ejemplo pendiente.
- (él) teje v. ana [ana]
- El viejo tejió el chinchorro - Yojo sĩgwe tesia ana. (Domitila Guacarapare)
- (nosotros) tejemos v. tana [tana]
- Nosotros tejemos - Ãxu tana.
- Nominalizado
- el que teje s. m. ane [ane]
- Jesús está tejiendo un chinchorro - Tesiaja anine yojo Jesú. (Domitila Guacarapare)
- la que teje s. f. ano [ano]
- María está tejiendo un chinchorro - Tesiaxa anino jixu Malia. (Domitila Guacarapare)
- los, las que tejen s. pl. anodu [anodu]
- Ellos están tejiendo un chinchorro - Tesiaja aninodu jĩtu. (Domitila Guacarapare)
- Adjetivado
- tejedor de chinchorros adj. tesia ane [tesia ane]
- Ejemplo pendiente.
- tejedora adj. tesia ano [tesia ano]
- Ejemplo pendiente.
- tejedores de chinchorros adj. tesia anodu [tesia anodu]
- Ejemplo pendiente.
- (yo) tejo v. ñoda [ɲoda] var. d. ñuda.
- Yo tejo - Jĩsi ñõda.
- de lo que tejen loc. verb. ñoja'da [ɲohaˀda]
- Ejemplo pendiente.
- de tejer loc. verb. ñoja'jara [ɲohaˀhaɾa]
- Ejemplo pendiente.
- Adjetivado
- tejedor adj. ñopiaidi [ɲopiaidi]
- Ejemplo pendiente.
- tejedora adj. ñopiaixu [ɲopiaixu]
- Ejemplo pendiente.
- tejedores, tejedoras adj. ñopiaidu [ɲopiaidu]
- Ejemplo pendiente.
- Locuciones
- (yo) tejo sebucán loc. verb. jẽkaja kechago [hẽŋkaha kecago]
- Del tallo de moriche saco fibra para tejer sebucán - Yĩde ĩdojãda sadoã jiñu ĩdo jẽkaja kechago. (Ismael Joropa Catimay)
Observaciones gramaticales: Ane 'el que teje', sufija el morfema de clase nominal animado -e: masculino singular. El ejemplo además afija el morfema -in-: aspecto durativo.
Observaciones gramaticales: Ano 'la que teje', sufija el morfema de clase nominal animado -o: femenino singular. El ejemplo además afija el morfema -in-: aspecto durativo.
Observaciones gramaticales: Anodu 'los, las que tejen', sufija el morfema de clase nominal animado -odu: masculino o femenino plural. El ejemplo además afija el morfema -in-: aspecto durativo.
Observaciones gramaticales: Tesia ane 'tejedor de chinchorros ' término conformado por tesia 'chinchorro' y ane 'tejedor' que sufija el morfema de clase nominal animado -e: masculino singular.
Observaciones gramaticales: Tesia ano 'tejedora de chinchorros ' término conformado por tesia 'chinchorro' y ano 'tejedora' que sufija el morfema de clase nominal animado -o: femenino singular.
Observaciones gramaticales: Tesia anodu 'tejedores de chinchorros' término conformado por tesia 'chinchorro' y anodu 'tejedores' que sufija el morfema de clase nominal animado -odu: masculino o femenino plural.
Observaciones gramaticales: Ñoda '(yo) tejo' sufija el morfema -d-: índice de primera persona singular.
Observaciones gramaticales: Ñopiaidi 'tejedor' sufija el morfema -ai-: adjetivador y el morfema de clase nominal animado -di: masculino singular.
Observaciones gramaticales: Ñopiaixu 'tejedora' sufija el morfema -ai-: adjetivador y el morfema de clase nominal animado -xu: femenino singular.
Observaciones gramaticales: Ñopiaidu 'tejedores (as)' sufija el morfema -ai-: adjetivador y el morfema de clase nominal animado -du: masculino o femenino plural.
Observaciones culturales: Jẽkaja kechago '(yo) tejo sebucán'. Literalmente significa '(yo) hago sebucán'.